Opinion Nga BESNIK DIZDARI
Të titullosh se “Ikën Vllaznia?…” (edhe pse me pikëpyetje) plot 26 javë pa mbaruar kampionati, kjo duket si naive. Mirëpo, me largësinë në pikë, një gjë duket absolute: Vllaznia është mëtuese kryesore për ta braktisur mbas thuajse 60 vjetëve (1956) Kampionatin e Shqipërisë. Mirëpo, ndoshta për të shpëtuar ka një zgjidhje shumë të thjeshtë: Vllaznia të riblejë në janar tre “bijtë” e saj Salihi, Sukaj dhe G.Lika.
Dhe mandej, duke i bashkuar këta të tre me një rini të atyshme që sapo kërkon të shpërthejë, atëherë jo vetëm fati i saj, por të gjithë fatet e këtij kampionati mund të varen nga ndërhyrjet e një Vllaznie të ndryshuar asisoj. Megjithatë, kjo nuk ka gjasa të ndodhë. Sepse në Shkodër ka rënë tejet “burrëria” e futbollit. Dhe, përderisa përditë përmendet bashkia, atëherë rënia bëhet edhe më bindëse. E tash, të guxoj e të them se, përveç Shkodrës, një nga fajtoret e mëdha për një rënie të mundshme të skuadrës së Vllaznisë në Kategorinë e Dytë, është edhe Federata Shqiptare e Futbollit, lexuesi mund të habitet. E pra, unë them se edhe ajo është. Dhe është vetëm ngaqë e ka bërë kampionatin me vetëm 10 skuadra. Kësisoj, ajo nuk i lë skuadrat e traditës as të eksperimentojnë, as të përtërihen me elementë të rinj qoftë dhe në një vit të vetëm. Ngaqë i kërcënon rënia nga Kategoria. Për shembull, nëse kampionatin që shkoi Vllaznia pati ndeshje deri dhe me gati 9 lojtarë autoktonë të saj të moshës 18-19 e deri në vetëm 22 vjeç, edhe pse u rendit e 7-ta ajo megjithatë nuk mundi ta vazhdonte këtë eksperiment. Sepse mjafton të renditesh i 9-ti dhe atëherë “lamtumirë” kampionat!… E kam thënë me kohë, kampionati me vetëm 10 skuadra që midis 53 kampionateve kombëtare të Europës e kanë vetëm nja katër shtete, nuk është përshtatje për Shqipërinë. Mund të bëhet edhe me 10 skuadra, por vetëm mbasi ta kesh bërë Kategorinë e Dytë, asisoj profesioniste e serioze siç e kanë ata shtete.
Çka në Shqipëri kjo nuk ka ndodhur dhe as nuk ka ndër mend të ndodhë. Dhe kampionati i Kategorisë së Dytë (që mashtrimi e quan Kategori e Parë) me gjithë propagandën servile të disa FSHF-istëve, vazhdon të jetë gati i mjerë. Vllaznia pra, rrezikon të bjerë. Dhe këtë doemos nuk e rregullojnë paratë e bashkisë, që edhe këtë me kohë e kam thënë, se nuk ka përse të jepen. Ndonëse me sa shihet, në të shumtën, ato nuk jepen. Që bashkia t’ua dorëzojë ligjërisht skuadrën sipërmarrësve të njohur shkodranë drejt privatizimit të shpejtë e të plotë, kjo po. Madje, edhe duke ua dhënë deri dhe stadiumin me koncesion a s’di sesi, kjo edhe më fort, po. Me borde bashkish, skuadrat nuk mund të ecin. Është vërtet e çuditshme se si Kampionatin Kombëtar të Shqipërisë e kanë quajtur me pompozitet Superligë! Kjo është krejt e rrejshme, përderisa në Shqipëri ende nuk është themeluar Liga. Dhe është e çuditshme sesi i janë nënshtruar tash 25 vjet kësaj që të gjithë: shtet, qeveri, ministri përkatëse, bashki, qytete, klube, opinion. Pavarësia e drejtimit të futbollit në Shqipëri rrezikon të kalojë kufirin e arsyes, teksa këtu ai trajtohet gjithnjë e më pak sidomos si një dukuri shoqërore e gjeopolitike kombëtare (temë tejet e gjerë kjo). A mund të jetë pra, viti 2015 vit i themelimit të Ligës simbas modeleve të të gjithë shteteve të Europës? Pse jo. Sigurisht, nëse e detyrojnë Federatën Shqiptare të Futbollit që për Kampionatin Kombëtare ajo të mbetet një supervisor, ta shpallë të pavarun këtë kampionat, e vetë ajo përveçse me politikat e futbollit, të merret me mbarështrimin e ekipeve kombëtare dhe lëvizjen futbollistike profesional-shoqërore në Shqipëri.
Nuk kam pse ta zgjas unë më tej këtë Modelet europiane janë te dera e shtëpisë. Nëse ti nuk don t’i marrësh, atëherë kjo është për një tronditje të madhe… Nuk ka asnjë pengesë që qysh tash kampionati tjetër të jetë me 16 skuadra. Le t’i lëmë filozofimet e ngushta vetjake. Kështu futbolli do të çlirohet, përveç shumë të tjerave, edhe nga ankthet e rënies, sidomos për skuadrat e traditës, teksa gjysma e tyre ndodhen në Kategorinë e Dytë. Madje, jo pak edhe për shkak të numrit të paktë të skuadrave në Kampionatin Kombëtar. Vllaznia e Shkodrës ka zbritur dy herë në Kategorinë e Dytë. Më 1956 dhe më 1961. Dhe në të dy rastet, përveç fajeve të saj, ajo ka zbritur edhe për shkak të kampionatit me pak skuadra. Më 1961, Vllaznia ka rënë në Kategorinë e Dytë, duke qenë skuadra e 9-të e Shqipërisë në një kampionat, si dhe sot, me 10 skuadra. Edhe më e rëndë është zbritja e saj e parë, ajo e vitit 1956, kur ka rënë edhe ndonëse u rendit e 8-ta në Shqipëri. Thjesht ngaqë ishte një kampionat me vetëm 9 skuadra. Kjo është rënia më fantastike e saj, krejt “e padrejtë” madje. Ja edhe në këtë rast tregimi i shpejtë marrë prej librit
“Historia e Kampionateve të Shqipërisë” – Libri 5. për këtë rënie historike:
RENIA E PUNES SE SHKODRES më 8 nëntorin e vitit 1956 në të vërtetë përbën një histori për romane të verdhë. “Tragjikomedia” e gjitha zhvillohet në fushën e futbollit të Kavajës: Puna e Kavajës – Puna e Shkodrës! Të dyja nga 11 pikë. Po aq sa dhe Lokomotiva e Durrësit, e cila luante në Tiranë me Partizanin, i cili nga ana e tij, e kishte siguruar vendin e dytë dhe nuk mund të lëvizte asesi prej tij. Kështu edhe sikur të humbiste me skuadrën e durrsake. Megjithate, askush nuk mendonte se Partizani, i cili ishte gjysma e Kombëtares së Shqipërisë, do t’i lejonte vetes të humbiste në Tiranë, më 8 nëntor 1956, në 15-vjetorin e themelimit të Partisë Komuniste, ajo që e kishte themeluar dhe që i kishte vënë emrin më të çmueshëm të saj, “Partizani”.
Asokohe kësisoj lëshimesh vështirë të mendoheshin. Por çka ndodh në Kavajë? Llogaria ishte e qartë. Mjaftonte një barazim midis skuadrës së Kavajës dhe asaj të Shkodrës për t’i çuar të dyja në 12 pikë dhe Lokomotiva e cila “detyrimisht” do të humbiste me Partizanin, do të mbeste me 11 pikë dhe drejt e në kategorinë e dytë. Në Fushën e Vjetër të Kavajës, Puna e Shkodrës shënon në të ‘7 me anë të Lutfi Laçjes, por në të 42’ Qemal Gavardari barazon 1-1. Eshtë një rezultat që i qetëson të dyja skuadrat. U tha asokohe se mbas këtij 1-1, Puna e Kavajës dhe Puna e Shkodrës, nuk mëtonin asnjë ndryshim të mëtejshëm rezultati se kaq. Dukej e sigurtë: Lokomotiva do të humbiste në “Qemal Stafa” me Partizanin. Mirëpo, kur u mësua se edhe atje po vazhdonte barazim, 0-0, në Kavajë nisin të shfaqen mëdyshjet e emocioneve, sepse kështu të trija skuadrat do të kishin nga 12 pikë secila dhe rebusi i golaverazhit mund të kishte verdikte befasuese! Ndonëse ende dukej një qetësi në gjithë vijën prej 50 kilometrash Kavajë – Tiranë. Mirëpo, qé, tek mbërrin minuta e 73-të e ndeshjes së Stadiumit Kombëtar “Qemal Stafa” dhe Çeta lëshon bombën e tij dhe portjeri Maliqati i cili shtanget! Eshtë 1-0 për Lokomotivën. Në Kavajë, gjuajtja e Çetës në Tiranë ka vlerën e trysnisë së një rakete me telekomandë. Shkodranët tronditen. Kavajasit kërkojnë të ruajnë 1-1, sepse iu thonë që me rrregullin absurd të pjesëtimit, golaverazhi i tyre mund të jetë më i mirë se i miqve nga Shkodra. Ndeshja është ankth i papamë.
Sulm i fortë i Punës së Shkodrës, mbrojtje e vendosur e Punës së Kavajës dhe 1-1 që nuk ndryshon. Po ashtu siç nuk ndryshon fitorja, për herë të parë në histori, 1-0 e skuadrës së Durrësit mbrenda në Tiranë me Partizanin në një ndeshje e cila me shpejtësi rrokulliset edhe drejt gjesteve të rënda, grindje midis lojtarëve, çoroditje të lojtarëve partizanas, duke hyrë në histori si një nga ndeshjet më josportive të këtij Kampionati. Gazeta sportive shkruan se: “Lufta e ndershme sportive filloi të cënohet nga disa futbollistë grindavecë, plot me mbeturina të sportit borgjez, të cilët për shkak të paaftësive tekniko – taktike përdorin forcën në dëm të kundërshtarit e rrjedhimisht në dëm të harmonisë së lojës të të gjithë kolektivit”. Kishte qenë 8 nëntor 1956. Dita “historike” që përkoi me rënien e madhe të Vllaznisë. E gjykuar me rregullat e sotme, skuadra e Shkodrës kurrsesi nuk do të kishte rënë për në kategorinë e dytë. Vështroni se si janë renditur atë 8 nëntor fatal 1956 në përfundim të Kampionatit tri skuadrat e fundit:
7. P.Kavajë 12 4 4 8 21-30
8. P.Shkodër 12 4 4 8 12-19
9. P.Berat 7 3 1 12 11-31
Puna e Beratit me 7 pikë që zë vendin e fundit, të 9-tin, zbret pa asnjë mëdyshje. Problemi është midis Punës së Kavajës dhe asaj të Shkodrës. Siç shihet, të dyja e përfundojnë Kampionatin me nga 12 pikë. Me gjykimin e sotëm duhet të zbriste një kategori më poshtë skuadra e Kavajës, sepse golaverazhi i saj ishte më i keq se ai i skuadrës së Shkodrës: Puna e Kavajës – 9 gola, kurse ajo e Shkodrës më mirë, – 7 gola. Sot do të kishte rënë Puna e Kavajës. Por më 1956 rregulli ishte tjetër: pjesëtoheshin golat e shënuar me ato të pësuar. Dhe ky pjesëtim jipte koeficientin 0.70 për kavajasit dhe 0.63 për shkodranët, pra më ulët. Dhe bie Puna e Shkodrës! Ky ishte rreguli absurd, ai rregull që më 1950 dhe më 1955 i kishte dhënë Dinamos dy tituj të Kampionit të Shqipërisë në duel me Partizanin edhe pse në të dy rastet me gjykimin e sotëm Partizani kishte golaverazh më të mirë, por jo në pjesëtim ku Dinamo dilte me koeficient më të lartë. Shkodra lë Kampionatin Kombëtar për herë të parë në histori, ndonëse ishte nga themelueset më të fuqishme të tij më 1930!”…
Dhe çudia më e madhe historike është se edhe më 1956, edhe më 1961, Vllaznia ka rënë së bashku me Tomorin e Beratit, skuadër e një qyteti tejet futbollistik, e cila në 13 vitet e fundit, 11 i ka në Kategorinë e Dytë! Kështu i kemi katandisur skuadrat tradicionale të Qyteteve. Për fajet e tyre, natyrisht. Por jo pak edhe prej “fajeve” organizative tejet naive… Më 1974, skuadra jonë më e famshme, 17 Nëntori (SK Tirana) u rendit e 13-ta në Kampionat e megjithatë nuk ra nga Kategoria. Shpëtoi falë ndeshjeve plotësuese me Naftëtarin. Po të kishin qenë 10 skuadra, edhe Sportklubi ynë do të ishte shndërruar qartë në skuadër e Kategorisë së Dytë. E, pra, Vllaznia e Shkodrës asnjëherë nuk është renditur e 13-ta e Shqipërisë. E megjithatë dy herë ka zbritur në Kategorinë e Dytë, ndonëse në të dy rastet është renditur e 8-ta dhe e 9-ta e Shqipërisë!… Vërtet: “Ikën Vllaznia?”. E mirë pra! Përderisa mund të mbesë po aty ku është: e 9-ta e Shqipërisë, le të zbresë. Të jesh i 9-ti në kampionatin e një shteti nuk është turp. “Turp” ndoshta është që nuk je i zoti të rimarrësh bijtë tuaj. Dhe po aq “turp” ndoshta është që pa asnjë argument e me një kryefortësi shembullore e bën kampionatin me vetëm 10 skuadra. Madje pa Elbasan e Kavajë, pa Berat e Gjirokastër, pa Fier e Lushnje! Sa fort është varfëruar Kampionati Kombëtar i Shqipërisë!..
