Opinion nga BESNIK DIZDARI
Federata e Futbollit këtë vit që po shkon ka pasur 80- vjetorin (1932-2012) e pranimit të saj në FIFA. Kësisoji, kisha me thënë se është një Federatë e ndërkombëtarizuar 80-vjeçare. Nuk është pak për ta ndier veten të sprovuar pikërisht në ndërkombëtarizim.
Do ta kuptonim këtë si një ndërkombëtarizim në rritje, në stile pune, në qëndrueshmëri profesionalizmi, në largpamësi dijesh, në horizontin e zgjeruar të kulturës së futbollit.
Ka kohë që nuk kam qenë në zyrat e Federatës Shqiptare të Futbollit. Por sa herë që kam qenë, i kam gjetur zyrat në gjallëri të vërtetë pune. Si gjithnjë kam gjetur një gjallëri hyrje e daljesh të njerëzve të jashtëm, të cilët kanë lidhje me futbollin. Dhe në këtë gjallëri gjithçka më është dukur moderne. Më 1989 kam vizituar Federatën Angleze të Futbollit dhe them se sot kancelaria e Federatës Shqiptare të Futbollit në pamje të jashtme më ngjason tejet, për kah modernizimi civilizues, me atë angleze të vitit 1989. Për fat, është gati 25 vjet më parë e kushedi se si e kanë bërë sot anglezët Federatën e tyre të Futbollit…
E megjithatë, përparimi kësisoji i Federatës Shqiptare të Futbollit është i madh. Mjafton të vëresh numrin më të shumtë të punonjësve, sektorët, dinamikën e punëve për të organizuar tri kategori kampionatesh të rangut kombëtar, kategori më të shumta se asnjëherë tjetër të kampionateve të të rinjve, kupën kombëtare, pa shkuar tek organizimi modern i ekipeve kombëtare të rritur, 21, 19, 17-vjeçarë. Kohë tjetër kjo e sotmja!… Që do të thotë, jo si atëherë kur FSHF kishte vetëm tre punonjës: sekretarin dhe nja dy inspektorë. E atëherë, përse kam titulluar: “Rënia e Kampionatit?”. Vështroni se çka ngjet:
Periudha e parë e kampionatit kombëtar 2012-2013 ka përfunduar më 1 dhjetor. Do të rifillojë më 8 shkurt 2013. Nuk mund të ketë veprim më të papranueshëm se ky për ecurinë, rritjen dhe fuqizimin e një kampionati kombëtar. Sepse të ndërpresësh në kulmin e stinës kampionatin për 70 ditë me radhë, kjo mund të ndodhë vetëm në kohë lufte. Ndonëse edhe Gjermania e Hitlerit, edhe Italia e Musolinit nuk e kanë ndërprerë kampionatin e futbollit të shteteve të tyre deri në vitin 1943. Madje më 1943, ashtu si Shqipëria më 1942 (Kampionati Shqipëri + Kosovë), Gjermania ka organizuar kampionatin e saj krejt të veçantë (Gjermani + Austri), ashtu siç bënte prej 3-4 vjetësh, duke njohur sot e kësaj dite Rapidin e Vjenës si Kampione të Gjermanisë më 1941 apo klubin tjetër vjenez First Wiena FC si fituese të Kupës së Gjermanisë më 1943. Dhe sot e kësaj dite njeh si fituese të Kupës së Gjermanisë për vitin 1943 klubin tjetër vjenez Viener Sportklub! Ndërkaq, tash së fundi, Italia ka dalë në skenë dhe po përfshin për vit në Librin e Artë edhe kampionatin e saj të vitit 1944, i cili ka vazhduar në kulmin e luftës të verës ’44 dhe është fituar nga skuadra e Zjarrfiksave të Specias!
Eshtë vërtet e pangjashme se si ka qenë e mundur ndërkohë që Gjermania, teksa jetonte mbi gërmadha, të guxonte të zhvillonte kampionatin e saj të futbollit edhe për vitin 1944 kur u shpall kampione skuadra e Dresdner SC! Kohë lufte të përgjakshme dhe prapë edhe futboll! Kërkohej që përmes sportit tonë nobël, të zbuteshin sadopak zemrat e dy popujve të rënë tejet moralisht.
Sot, më 2012 të shekullit paqësor XXI, mbi dy muaj rresht Shqipëria e klimës mesdhetare, kur dimri thuajse nuk ka temperaturë nën zero gradë, ndalon kampionatin e saj! Të ndalësh pa asnjë shkak kësisoji kampionatin mu në zemër të garës, tregon se FSHF papritmas del jashtë rolit të saj paraprirës. Si ka mundësi që nuk doli një punonjës i FSHF, apo një anëtar prej të lartëve të zgjedhur të saj dhe ta kundërshtonte këtë vendim? Kur përveç të tjerave dihet që niveli i ulët i kampionatit tregon qartë se Shqipëria e futbollit ka një rënie të papame të intensitetit të stërvitjes. A vërtet mendojnë në FSHF se gjatë këtyre dy muajve stërvitja e klubeve shqiptare do të mbërrijë maja të modernizimit të saj?
Nuk mund të merret me mend se çka do të bëjnë skuadrat shqiptare këto dy muaj. Do të rrinë? Do të pushojnë? Do të stërviten për 70 ditë me radhë? Dhe nuk do të luajnë…
Shihni shtypin. Gazetat janë vënë në vështirësi të rrallë. Çdo ditë faqet e tyre mbushen me të famshmin (tashmë një ndikues krejt i pakëndshëm i strategjisë së kampionatit), atë që deri në mërzi i thonë përditë jo shqip, “merkato e janarit”! Çdo ditë faqet e tyre mbushen me deklarata të konsumuara drejtuesish, sponsorësh, me “parashikime”, me episode të jashtë fushës së blertë, me hamendësi të zbrazëta. Në vend që të flitej e shkruhej për ndeshjet e të shtunave të dhjetorit e të janarit. Në vend që të vazhdonte gara, ndeshjet, kampionati pa ndalesë, përjashto ndonjë dhjetë ditësh në kapërcyell të viteve 2012 dhe 2013.
E ndërkohë të tjerët luajnë pa pushim, ndonëse disa kanë një dimër thuajse polar. E dimë fort mirë se Shqipëria nuk ka të bëjë me një stil anglosakson apo britanik mirëfilli që i mbush me ndeshje të kampionatit deri dhe ditët e festës së Vitit të Ri. Mirëpo, nuk mund të të falet kjo ndërprerje e pamëshirshme dymujore, që ndodhte vetëm në vitet `30, `40 apo `50 kur kampionati i Shqipërisë shpesh luhej deri me vetëm 8-9 skuadra! Eshtë Kupa e Shqipërisë, mund të thonë. Cila Kupë? Kjo ku Teuta e Durrësit humbet 5-0 me skuadrën e Ballshit apo 4-0 me ate të Laçit? Kupa ku nuk është Sportklub Tirana dhe Vllaznia e Shkodrës, teksa e para humbet në Kukësin e vogël 4- 0? Kupa vetëm e 8 skuadrave në dy muaj, kur dihet ndërkaq prej vitesh se sa e papeshë është forca e saj në këte garë në grupe. Mesa duket, është një synim për kopjimin e Ligës së Kampioneve. Përralla! Realiteti është ky tjetri: që Vllaznia nuk bën skuadër për së mbari; që Sportklub Tirana është në krizë të papame; që Flamurtari s’di çka të bëjë. Dhe dy muaj pa kampionat! Dy muaj të shkëlqyeshëm për të përforcuar edukimin e saj kozmopolit rinia shqiptare “futbolldashëse”, e cila natyrisht do të merret me lotarinë e futbollit të skuadrave të huaja javë për javë, ditë për ditë, të diel për të diel! Dhe Shqipëria, e cila hap mbas hapi rrezikon të dalë jashtë kuptimit kombëtar, edukativ, formues, shoqëror, çlodhës e dëfryes të futbollit të vërtetë të fushës së blertë. Sigurisht, rënia e skuadrave të traditës nuk ka të bëjë thjesht me Federatën Shqiptare të Futbollit. Madje nuk ka të bëjë me Federatën Shqiptare të Futbollit as fakti që Partizani, Dinamo apo Elbasani janë në Kategorinë e Dytë (ajo që me kryefortësi johistorike FSHF-ja e quan Kategori e Parë, siç e kemi thënë me dhjetëra herë, çka për 70 vjet e ma ka qenë emërtimi zyrtar i Kampionatit të Parë të Shqipërisë). Po ashtu, që skuadrat stërviten pa intensitetin e duhur; e ndoshta edhe pa kërkesën e fortë qoftë dhe të trajnerëve, shumica e të cilëve nuk janë banorë të qyteteve e shpesh nxitojnë për t’u kthyer sa më parë te familja e tyre në qytetin tjetër. As për këto nuk është mirëfilli përgjegjëse FSHF-ja. Nuk dimë mandej nëse është fajtore për denatyrimin e qëllimit të sportit të futbollit, kur ngjet që skuadra që përfaqësojnë qytete nuk jetojnë aty. Si në vitet `30 kur skuadra e Bardhylit të Lezhës (Besëlidhja e sotme) përbëhej nga lojtarë shkodranë që udhëtonin paradite për në Lezhë e ktheheshin në Shkodër në mbrëmje!
Në thelb, FSHF-ja është natyrisht përgjegjëse (e rëndë t’i thuash “fajtore”) kur brenda 8 vjetëve ndërron 5 herë rresht skemën e kampionatit.
Tek është: 2005-06: Me 10 skuadra katër periudha!
2006-07: Me 12 skuadra tri periudha.
2011-12: Me 14 skuadra dy periudha!
2013-14: Me 12 skuadra e nuk dimë sa periudha?!
2014-15: Me 10 skuadra e nuk dimë sa periudha?!
E shihni qartë: 10 skuadra më 2005-06, 12 më 2006- 07, 14 më 2011-12, 12 më 2013-14, 10 skuadra më 2014-15. Dhe si? Pa i thënë assesi opinionit publik të futbollit se përse i bëri 10 skuadra më 2005, pse i bëri 12 më 2006, pse i bëri 14 më 2011 dhe çka pat që don t’i bëjë prapë me 10!… Natyrisht, rritjen e cilësisë nuk mund ta gjejë më argument justifikues, sepse cilësia assesi nuk u rrit (Kujto, përveç të tjerave, paraqitjen e dobët të skuadrave shqiptare në kupat e Europës).
Për fat, duke mos u bindur assesi për një kampionat me 16 skuadra, ku do të kishte në te tradicionalët e futbollit shqiptar dhe do të mënjanonte një Kategori të Dytë si sot me Partizan e Dinamo, me Elbasan, Lushnje, Lezhë e s’dimë se me çka tjetër! Pa harruar mundësinë tejet më të pakët për lëshim rezultatesh, ngaqë kur janë 16, zhdramatizohet tejet rënia një kategori më poshtë.
Eshtë natyrisht përgjegjëse Federata jonë e Futbollit dhe nuk paraprin kur për 20 vjet të tëra nuk ka dënuar asnjë skuadër për lëshim rezultatesh. Eshtë natyrisht përgjegjëse Federata jonë e Futbollit për rënien që ka pësuar në Shqipëri ajo që quhet “kultura e stadiumeve”, ku ka arrogancë të pashembullt, ku shahet deri në fyerjet më të pështira prej gjithë një tribune.
Dhe natyrisht që na duhet ta bëjmë përgjegjëse Federatën tonë të Futbollit që Shqipëria edhe në raport me popullsinë ka numrin më të ulët të spektatorëve për ndeshje. Si nuk e regjistroi një herë të vetme FSHF numrin e spektatorëve për ndeshje, madje ta përfshinte në rregullore, për të parë kështu saktësisht se ku jemi? Kur dihet se me nja 1000 a 1500 shikues për ndeshje, siç i jemi futur kësisoji deri në skaj zbrazëtisë, është shumë e lehtë për t’i numëruar. Eshtë vërtet e papranueshme se si nuk arriti FSHF-ja jonë të ndalë numrin kaq të madh të lojtarëve të huaj krejt mesatarë, prania e të cilëve po pengon futbollistët e rinj shqiptarë të hyjnë në skuadrat e qyteteve të tyre.
Retorikë e tanë! Ndonëse jo, jo, nuk mund ta bëjmë fajtore apo përgjegjëse Federatën Shqiptare të Futbollit, që në 20 vjet të ekonomisë së tregut dhe të futbollit të shoqërisë demokratike nuk ia arritëm të bëjmë një klub, një klub të vetëm futbolli, të pavarun ekonomikisht, të privatizuar pra, me një stadium për së mbari, me një staf të organizuar si të një klubi jo të Europës Perëndimore, por si të Europës të sotme Lindore. Këtu, në gjithë këto vite FSHF nuk ka gjetë mbështetje shtetërore dhe as qeveritare. Nuk është e saj kjo e metë themelore e modernizimit të futbollit shqiptar. E megjithatë, ajo nuk shpëton krejt kur kujton se lufta dhe përpjekjet e saj te shteti dhe qeveria për ta realizuar e udhëhequr një organizim të tillë, nuk mund të themi se ka qenë e fuqishme. Do të dëshiroja ta mbyllja këtë shkrim me një “happy end”, ku ndoshta do të duhej të përmendeshin dy modernizime të viteve të fundit – vepër e FSHF-së: përtëritja e fushave kryesore të futbollit dhe fuqizimi jo pak i Kombëtares së Shqipërisë ku Federata e Futbollit ka qenë vërtet paraprirëse. Ndonëse fushat po i komprometon keq dimri 2012-13!
Dhe thashë pra, të dal te ndeshjet e përfaqësueseve të Shqipërisë për Kampionatet Botërore dhe Europiane, për të cilat ka vetëm një përgjegjës. Dhe kjo është Federata e Futbollit. Bilanci për vitin 2012 është ky:
Shqipëria “NEN 17″: 2 fitore, 4 humbje.
Shqipëria “NEN 19″: 1 fitore 2 humbje.
Shqipëria “NEN 21″: asnjë fitore, 2 humbje.
Shqipëria “KOMBETARE”: 2 fitore 2 humbje.
Shqipëria përfaqësuese ka zhvilluar kështu 16 ndeshje kampionatesh euro-botërore. Ka fituar 5, ka barazuar 1, ka humbur 10; ka shënuar 18 gola, ka pësuar 25. Thuajse të njëjtë me një vit më parë, e pra Shqipëria është edhe këtu një humbëse e rregullt. Ndoshta një “happy end” është Kombëtarja e madhe në baraspeshën e rezultateve të saj.
Nuk u dashkan humbur shpresat që Federata jonë e Futbollit të paraprijë?…
*Marrë nga gazeta “Panorama Sport”
